مردنکونام …
روز اول اردیبهشت ماه، روز آغاز نگارش کتاب گلستان، توسط مرکز سعدی‌شناسی کشورمان، روز سعدی نامیده شده است. این رسم از سال ۱۳۸۱ برقرار بوده ولی در اول اردیبهشت ۱۳۸۹ و در اجلاس شاعران جهان در شیراز، نخستین روز اردیبهشت ماه به عنوان روزسعدی ، از سوی نهادهای فرهنگی داخلی و خارجی موردپذیرش قرار گرفت و نامگذاری شد.
ابومحمد مشرف‌الدین مصلح بن عبدالله بن مشرف متخلص به سعدی، شاعر و نویسنده فارسی زبان است که در سال ۶۰۶ هجری قمری چشم به جهان گشود. او را با القاب استاد سخن، پادشاه سخن، شیخ اجل و … نیز می‌شناسند.
سعدی درمتلاطم ترین زمانه می زیست. زندگی او مصادف با حکومت اتابکان فارس در شیراز بود و حمله مغول به ایران و سقوط بسیاری از حکومت‌های وقت نظیر خوارزمشاهیان و عباسیان نیز در زمان حیات او رخ داد. با این که سعدی روزگار آشوب را تجربه کرد اما اعتدال در سخن و شجاعت اندرزگویی را از دست نداد و چه در نثر و چه در نظم ؛ حافظ و مبلغ اخلاق باقی ماند. سعدی در سخن عامه جلوه ای روشن دارد که وام گرفتن ازاین گفته ها ادای دین به شیخ اجل خواهد بود؛
سعدی را هم خداوندگار سخن نامیده‌اند و هم استاد اخلاق می‌دانند. او در «بوستان» و «گلستان» و حتی در قصاید، سیمای خردمند دنیا دیده‌ای را دارد که در فکر سلامت جامعه است و می‌خواهد مردم را به شاهراه صلاح و حسن اخلاق رهنمون کند.در اینجا نام سعدی با اخلاق عجین می‌شود.
شرف سعدی بر بسیاری از سرایندگان پارسی از آن است که قدر سخن را نشکسته و آن را دست مایه تقرب و ارتزاق نساخته است. بسی اندک‌اند زبان آورانی که گوهر آسمانی سخن را در پای اهریمنان زمانه نریخته و تیغ ستم را بدان صیقل نداده باشند. سعدی یکی از این نادرگان است که اگر گاه زبان به ستایش گشوده، در ساغر زرین مدح خود جز داروی شفا بخش و گاه تلخ پند و اندرز نریخته است.
یکی از دلایل حفظ زبان فارسی در قرن هفتم با وجود تمام شرایط نامساعد، حضور شاعرانی چون سعدی است که تلاش کردند تا رگه‌ای ناب و زلال از هویت ایرانی بسازند و میراث گذشته را حفظ کنند. او با «بوستان» و «گلستان» نه تنها از نظر اخلاقی بر جامعه ایرانی از همان زمان تا امروز تأثیر گذاشته است، بلکه او را شاید بتوان اولین معلم هر ایرانی در یادگیری و درک شیرینی زبان فارسی دانست. سال‌ها کودکان ایرانی در مکتب‌ها با او با زبان مادری‌شان انس می‌گرفتند و از گلستان او ورقی می‌بردند. به همین دلیل سعدی جزو انگشت‌شمار شاعران و هنرمندان است که نمی‌توان او را در عصر و دوره‌ای محدود کرد.سعدی باتبحرش درنظم ونثراعجوبه زبان پارسی است ودراندیشه جهانشمولش ،درشماریگانه های بشریت پردرخشش است. همان چند بیت مشهوراوکه می فرماید:
بنی‌آدم اعضای یکدیگرند
که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی به‌درد آورَد روزگار
دگر عضوها را نمانَد قرار
تو کز محنت دیگران بی‌غمی
نشاید که نامت نهند آدمی
این ادعارابه ثبوت می رساند.تابرای همیشه سعدی خودمصداق این گفته اش باشدکه :
سعدیا مرد نکو نام نمیرد هرگز
مرده آن است که نامش به نکویی نبرند